Số lượng tinh trùng là số lượng tinh trùng trung bình có trong một mẫu tinh dịch. Các bác sĩ đánh giá số lượng tinh trùng trong quá trình phân tích tinh dịch định kỳ và coi đó là một yếu tố quan trọng đối với khả năng sinh sản.
Dựa trên hướng dẫn gần đây nhất của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO), các chuyên gia coi số lượng tinh trùng khỏe mạnh là 15 triệu mỗi mililit (ml), hoặc ít nhất 39 triệu mỗi lần xuất tinh.
Các bác sĩ coi số lượng tinh trùng dưới 15 triệu mỗi ml là thấp và nó có thể gây ra các vấn đề về khả năng sinh sản.
Nhìn chung, các chuyên gia y tế tin rằng các yếu tố ảnh hưởng đến nồng độ testosterone có tác động đáng kể nhất đến số lượng và chất lượng tinh trùng.
Một số điều kiện y tế – bao gồm rối loạn di truyền di truyền, nhiễm trùng và khối u – cũng có thể ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng.
Tuy nhiên, một số lựa chọn lối sống và biện pháp tự nhiên có thể giúp hỗ trợ các hormone kiểm soát sản xuất tinh trùng, có thể hỗ trợ sự phát triển khỏe mạnh của tinh trùng và cải thiện số lượng tinh trùng.
Trong bài viết này, chúng ta cùng xem xét các biện pháp tự nhiên, thay đổi chế độ ăn uống và các loại thuốc có thể cải thiện số lượng tinh trùng.
Biện pháp tự nhiên giúp cải thiện số lượng tinh trùng
Sau đây là một số cách tự nhiên để tăng số lượng tinh trùng.
Tập thể dục và ngủ đủ giấc
Một số nghiên cứu đã gợi ý rằng giảm cân và tập thể dục ở những người thừa cân hoặc béo phì có thể dẫn đến cải thiện hoặc tăng số lượng tinh trùng. Tuy nhiên, khoa học liên kết giữa chỉ số khối cơ thể khỏe mạnh (BMI) với số lượng tinh trùng khỏe mạnh vẫn còn yếu.
Một nghiên cứu năm 2017 đã kiểm tra những lợi ích của việc thực hiện chương trình tập thể dục nhịp điệu trong 16 tuần với ít nhất ba buổi 50 phút mỗi tuần. Những người tham gia đạt 50–65% nhịp tim cao nhất của họ.
Trong nghiên cứu, tập thể dục thường xuyên làm tăng số lượng và khả năng vận động của tinh trùng ở 45 người đàn ông mắc chứng béo phì và lối sống ít vận động.
Bỏ thuốc lá
Một phân tích tổng hợp năm 2016 tổng hợp kết quả của hơn 20 nghiên cứu với tổng số gần 6.000 người tham gia cho thấy hút thuốc thường xuyên làm giảm số lượng tinh trùng.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người hút thuốc lá lượng vừa phải hoặc nặng có chất lượng tinh trùng thấp hơn những người hút thuốc lá ít hơn.
Tránh một số loại thuốc
Một số loại thuốc kê đơn có thể làm giảm sản xuất tinh trùng khỏe mạnh. Tuy nhiên, khi nam giới ngừng dùng thuốc, số lượng tinh trùng của họ sẽ trở lại bình thường hoặc tăng lên.
Các loại thuốc có thể tạm thời làm giảm sản xuất và phát triển tinh trùng bao gồm:
- Một số thuốc kháng sinh
- Kháng androgen
- Thuốc chống viêm
- Thuốc chống loạn thần
- Thuốc phiện
- Thuốc chống trầm cảm
- Anabolic steroid, có thể tiếp tục ảnh hưởng đến số lượng tinh trùng đến 1 năm sau khi ngừng thuốc
- Testosterone ngoại sinh hoặc bổ sung
- Methadone
Nam giới nên tham khảo ý kiến của bác sĩ nếu họ tin rằng loại thuốc họ đang dùng có thể làm giảm số lượng tinh trùng hoặc ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của họ.
Cung cấp đủ vitamin D
Nồng độ vitamin D và canxi trong máu có ảnh hưởng đến sức khỏe của tinh trùng.
Trong một đánh giá tài liệu năm 2019 về 18 nghiên cứu, các nhà nghiên cứu đã tìm thấy mối liên hệ đáng kể giữa việc cải thiện khả năng sinh sản ở những người tham gia là nam giới và mức vitamin D cao hơn trong máu.
Nghiên cứu cho thấy sự thiếu hụt canxi cũng có thể ảnh hưởng xấu đến số lượng tinh trùng.
Ashwagandha
Ashwagandha, hay nhân sâm Ấn Độ, từ lâu đã đóng một vai trò trong y học cổ truyền như một phương thuốc chữa một số dạng rối loạn chức năng tình dục.
Một nghiên cứu năm 2013 cho thấy 46 nam giới có số lượng tinh trùng thấp uống 675 miligam ashwagandha mỗi ngày trong 90 ngày đã tăng 167% số lượng tinh trùng của họ.
Ăn nhiều thực phẩm giàu chất chống oxy hóa hơn
Chất chống oxy hóa là các phân tử giúp vô hiệu hóa các hợp chất được gọi là gốc tự do, gây hại cho tế bào.
Một số vitamin và khoáng chất hoạt động như chất chống oxy hóa, và một số nghiên cứu đã liên kết việc tiêu thụ chất chống oxy hóa với việc tăng số lượng tinh trùng.
Theo một đánh giá năm 2019, các chất chống oxy hóa có thể góp phần vào số lượng tinh trùng khỏe mạnh bao gồm:
- Beta-caroten
- Beta-cryptoxanthin
- Lutein
- Vitamin C
Tăng lượng chất béo lành mạnh
Chất béo không bão hòa đa rất quan trọng cho sự phát triển lành mạnh của màng tinh trùng. Những chất béo như vậy bao gồm omega-3 và omega-6.
Một đánh giá năm 2019 của ba nghiên cứu cho thấy nam giới bị vô sinh bổ sung axit béo omega-3 đã cải thiện đáng kể khả năng vận động và nồng độ của tinh trùng so với nam giới không bổ sung omega-3.
Giảm lượng chất béo không tốt cho sức khỏe
Một nghiên cứu năm 2014 đã khảo sát nam giới mạnh từ 18–23 tuổi. Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng khi họ tăng tiêu thụ axit béo chuyển hóa, số lượng tinh trùng của họ giảm tương ứng.
Hạn chế tiếp xúc với các chất gây ô nhiễm môi trường và nghề nghiệp
Khi ô nhiễm và tắc nghẽn gia tăng, các nhà nghiên cứu thường liên kết các yếu tố môi trường như chất lượng không khí và tiếp xúc với các hóa chất độc hại làm giảm sức khỏe và số lượng tinh trùng.
Cụ thể, một nghiên cứu năm 2019 đã liên kết việc sống ở các khu vực công nghiệp cao với ô nhiễm không khí nặng nề làm giảm số lượng tinh trùng.
Tránh các chất độc từ môi trường càng thường xuyên càng tốt cũng góp phần cải thiện sức khỏe tổng thể.
Hạn chế ăn đậu nành và các thực phẩm giàu estrogen
Một số thực phẩm, đặc biệt là các sản phẩm từ đậu nành, có chứa estrogen thực vật. Điều này có thể làm giảm liên kết testosterone và sản xuất tinh trùng.
Một nghiên cứu năm 2019 trên 1.319 nam giới ở Trung Quốc cho thấy nồng độ estrogen thực vật cao hơn trong tinh dịch có nghĩa là chất lượng tinh trùng thấp hơn.
Nhiều sản phẩm đóng hộp và nhựa cũng chứa nhiều estrogen tổng hợp. Bisphenol A là một hợp chất liên kết với các thụ thể estrogen trong cơ thể và cũng có thể ảnh hưởng đến khả năng sinh sản của nam giới sau khi tiếp xúc, theo một đánh giá năm 2019.
Cung cấp đủ folate và kẽm
Các nghiên cứu hạn chế cho thấy rằng tiêu thụ folate và kẽm kết hợp có thể cải thiện sức khỏe tổng thể của tinh trùng, bao gồm cả nồng độ và số lượng.
Thực phẩm cải thiện số lượng tinh trùng
Phần lớn, dùng chất bổ sung là cách an toàn để một người đạt được nhu cầu hàng ngày về hầu hết các loại vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, không phải lúc nào cơ thể cũng dễ dàng hấp thụ chúng.
Hầu hết các nghiên cứu cho rằng ăn thực phẩm cung cấp lượng hợp chất và hóa chất cụ thể cho phép cơ thể sử dụng chúng hiệu quả hơn.
Cách tốt nhất để tăng số lượng tinh trùng một cách tự nhiên có thể là tăng cường tiêu thụ thực phẩm có nhiều chất dinh dưỡng tốt cho tinh trùng, chẳng hạn như vitamin C, chất chống oxy hóa và chất béo không bão hòa đa.
Một đánh giá năm 2016 đã nêu bật một số chế độ ăn uống có thể dẫn đến số lượng tinh trùng thấp. Những điều đó được bao gồm:
- Ăn nhiều thịt đỏ và thịt đã qua chế biến
- Không ăn đủ axit béo không bão hòa đa
- Ăn nhiều năng lượng
- Tiêu thụ lượng chất chống oxy hóa thấp
- Tiêu thụ nhiều chất béo bão hòa
- Ăn hạn chế trái cây và rau quả
Theo một đánh giá năm 2012, không có thực phẩm cụ thể nào là chìa khóa để tăng số lượng tinh trùng thông qua chế độ ăn uống. Thay vào đó, xem xét toàn bộ chế độ ăn uống là cách tốt nhất để cải thiện khả năng sinh sản.
Điều trị số lượng tinh trùng thấp
Bác sĩ có thể kê đơn thuốc cho nam giới có số lượng tinh trùng rất thấp và những người có thêm các yếu tố sức khỏe hoặc cần cân nhắc.
Các loại thuốc mà đôi khi bác sĩ kê đơn để điều trị số lượng tinh trùng thấp bao gồm:
- Serophene uống, mặc dù điều này phổ biến hơn ở nữ giới vô sinh
- Gonal-F RFF Redi-ject (follitropin alfa hoặc gonal-F)
- Kháng sinh, nếu số lượng tinh trùng thấp xảy ra do nhiễm trùng đường tiết niệu hoặc sinh sản
- Gonadotrophin màng đệm của con người (Choragon hoặc Pregnyl)
- Letrozole hoặc anastrozole
- Nội tiết tố ngoại sinh
Có thể bạn quan tâm:
Lời khuyên từ chuyên gia
Hầu hết các nghiên cứu đều ủng hộ việc sử dụng các biện pháp thay đổi lối sống, các biện pháp tự nhiên và điều chỉnh chế độ ăn uống để giúp nam giới kiểm soát và cải thiện số lượng tinh trùng thấp.
Những thay đổi lối sống như vậy bao gồm áp dụng chế độ tập thể dục thường xuyên và lịch ngủ, cũng như tránh thuốc lá, rượu quá mức và ma túy bất hợp pháp. Nó cũng có thể giúp tránh các loại thuốc theo toa cụ thể.
Thay đổi chế độ ăn uống để thúc đẩy số lượng tinh trùng cao hơn bao gồm giảm lượng axit béo chuyển hóa và tăng lượng axit béo không bão hòa đa và lượng vitamin D.
Duy trì một chế độ ăn uống cân bằng, lành mạnh bao gồm nhiều trái cây và rau quả là cách tốt nhất để tăng số lượng tinh trùng thông qua chế độ ăn uống.