Xét nghiệm tinh dịch đồ nhằm giúp nam giới kiểm tra sức khỏe tinh trùng của bản thân. Đây là một trong những bài kiểm tra quan trọng nhất là với những cặp vợ chồng gặp khó khăn trong việc thụ thai.
Tại sao cần thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ?
Mọi người có thể xét nghiệm tinh dịch đồ vì những lý do khác nhau. Một số cá nhân hoặc cặp vợ chồng sẽ yêu cầu phân tích tinh trùng nếu họ gặp khó khăn trong việc thụ thai. Trong các cặp vợ chồng không thể thụ thai, một số ước tính cho thấy rằng do nam giới có trong 40 đến 50 phần trăm các trường hợp.
Có tới 2 phần trăm nam giới thể hiện các vấn đề với tinh trùng của họ, kết quả cho thấy có một hoặc nhiều các dấu hiệu:
- Số lượng tinh trùng thấp trong một mẫu tinh dịch.
- Khả năng vận động tinh trùng kém.
- Kích thước và hình dạng tinh trùng bất thường.
Mọi người cũng có thể thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ để kiểm tra xem việc thắt ống dẫn tinh có thành công hay không. Thắt ống dẫn tinh là phẫu thuật tiến hành triệt sản nam vĩnh viễn.
Sau khi thắt ống dẫn tinh, các bác sĩ thường khuyên bạn nên xét nghiệm tinh dịch thường xuyên trong vài tháng để đảm bảo không còn tinh trùng trong tinh dịch.
Lấy mẫu xét nghiệm tinh dịch đồ như thế nào?
Thông thường, bác sĩ sẽ yêu cầu một người cung cấp mẫu tinh dịch khi ở trong phòng khám. Cách phổ biến nhất để lấy mẫu là cho một người thủ dâm và xuất tinh vào cốc vô trùng. Bác sĩ cung cấp một phòng riêng cho một người để làm điều này.
Trong một số trường hợp, một người có thể lấy mẫu tinh dịch tại nhà. Một bác sĩ có thể cung cấp một bao cao su đặc biệt cho phép một người lấy mẫu tinh dịch trong khi hoạt động tình dục. Nếu không, bác sĩ có thể đề nghị người đó xuất tinh vào cốc thu khi ở nhà.
Khi lấy mẫu tại nhà, mọi người phải nhớ giữ nó ở nhiệt độ phòng và mang đến phòng thí nghiệm trong một khoảng thời gian ngắn sau khi lấy.
Để đảm bảo rằng mẫu có thể sử dụng được, bác sĩ có thể yêu cầu một người:
- Kiêng quan hệ tình dục hoặc thủ dâm trong vài ngày trước khi xét nghiệm tinh dịch đồ.
- Không tránh xuất tinh quá 14 ngày trước khi thử
- Tránh rượu, cafein và cần sa trước khi phân tích tinh trùng.
- Không sử dụng chất bôi trơn khi lấy mẫu.
- Thông báo cho bác sĩ về bất kỳ loại thuốc nào đang dùng, trước khi đưa ra một mẫu
- Tránh lấy mẫu khi không khỏe hoặc căng thẳng.
Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ có ý nghĩa như thế nào?
Sau vài ngày thực hiện xét nghiệm tinh dịch đồ sẽ cho kết quả. Dựa vào kết quả này, các bác sĩ sẽ xem xét một số yếu tổ để đánh giá sức khỏe tinh trùng. Một số chỉ số được xem xét dưới đây:
Số lượng tinh trùng hoặc nồng độ
Số lượng tinh trùng đề cập đến số lượng tinh trùng có trong 1 ml tinh dịch. Theo tổ chức Y tế Thế giới (WHO) cho thấy số lượng tinh trùng bình thường ít nhất là 15 triệu mỗi ml hoặc không dưới 39 triệu tinh trùng trên mỗi mẫu.
Nếu số liệu ít hơn thì tức là bạn đang có số lượng tinh trùng thấp. Một số nghiên cứu cho thấy rằng có tới 90 phần trăm các vấn đề vô sinh nam là do số lượng tinh trùng bất thường.
Động lực tinh trùng
Động lực tinh trùng là khả năng di chuyển hiệu quả của tinh trùng. Khả năng vận động thấp có thể làm giảm khả năng của tinh trùng để di chuyển qua hệ thống sinh sản nữ để thụ tinh cho trứng.
Số liệu của một xét nghiệm tinh dich đồ được cho là bình thường nếu ít nhất 50 phần trăm tinh trùng sẽ chứng minh khả năng vận động bình thường.
Hình thái tinh trùng
Hình thái tinh trùng được đề cập đến bao gồm kích thước và hình dạng của mỗi tinh trùng. Tinh trùng bình thường có đuôi dài và đầu hình bầu dục. Tinh trùng có kích thước hoặc hình dạng bất thường có thể gặp khó khăn trong việc tiếp cận, xâm nhập và thụ tinh với trứng.
Tinh dịch bình thường chứa tối thiểu 4 phần trăm tinh trùng với dạng chuẩn.
Các yếu tố khác
Mặc dù số lượng tinh trùng, khả năng vận động và hình thái trong các xét nghiệm tinh dịch đồ là ba trong số các yếu tố chính mà các chuyên gia y tế sẽ kiểm tra khi đánh giá khả năng sinh sản của nam giới, chúng không phải là yếu tố duy nhất.
Các yếu tố khác mà các bác sĩ xem xét khi thực hiện phân tích tinh trùng bao gồm:
- Thể tích mẫu tinh dịch: Điều này có nghĩa là lượng tinh dịch mà một người cung cấp trong mẫu của họ. Thông thường, một mẫu ít nhất là một nửa muỗng cà phê. Ít hơn thì nhiều khả năng có sự tắc nghẽn trong các mạch mà tinh trùng di chuyển.
- Hóa lỏng: Tinh dịch thường rời khỏi cơ thể trong trạng thái đông đặc. Thời gian hóa lỏng đánh giá mất bao lâu để tinh dịch trở thành chất lỏng. Không hóa lỏng, hoặc hóa lỏng chậm, có thể chỉ ra một vấn đề.
- Độ PH: Có độ pH quá cao (kiềm) hoặc quá thấp (có tính axit) có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của tinh trùng và khả năng di chuyển qua đường sinh sản nữ.
- Nồng độ fructose tinh dịch: Các mẫu tinh dịch không chứa tinh trùng có thể chứng minh mức độ fructose thấp. Điều này cho thấy một vấn đề với chức năng của các tuyến tinh dịch.
Kết quả xét nghiệm tinh dịch đồ bất thường có sao không?
Theo các bác sĩ tư vấn cho rằng một xét nghiệm tinh dịch đồ bất thường không có nghĩa là sẽ bị vô sinh. Thay vào đó, các bác sĩ có thể sử dụng kết quả như một công cụ để giúp xác định những yếu tố nào gây ra vấn đề sinh sản.
Những người nhận được kết quả bất thường từ xét nghiệm thường trải qua thử nghiệm thêm để giúp xác định chính xác vấn đề. Trong nhiều trường hợp, các vấn đề sinh sản của một người giải quyết với điều trị đúng nhờ kết quả từ xét nghiệm.
Xét nghiệm tinh dịch đồ sau khi thắt ống dẫn tinh
Sau khi thắt ống dẫn tinh, các bác sĩ sẽ kiểm tra tinh dịch của một người về sự hiện diện của tinh trùng.
Nếu mẫu xét nghiệm tinh dịch đồ không chứa bất kỳ tinh trùng nào, mọi người có thể ngừng sử dụng bao cao su và các biện pháp tránh thai khi quan hệ. Vì việc mang thai là không thể xảy ra.
Tuy nhiên, nếu tinh trùng vẫn còn, sẽ cần tiếp tục sử dụng biện pháp tránh thai để tránh mang thai ngoài ý muốn. Họ có thể cần xét nghiệm tinh dịch đồ thêm một vài lần nữa cho đến khi tinh dịch của họ không còn cho thấy sự hiện diện của tinh trùng.
Kết luận
Xét nghiệm tinh dịch đồ là một trong những xét nghiệm đầu tiên mà nam giới trải qua để tìm kiếm lý do gây khó khăn cho việc thụ thai. Mọi người cũng yêu cầu phân tích tinh trùng để kiểm tra sự thành công của việc thắt ống dẫn tinh.
Nếu kết quả phân tích tinh trùng là bất thường, bác sĩ thường sẽ đề nghị thử nghiệm thêm để giúp tìm ra nguyên nhân cơ bản và điều trị. Nhiều trường hợp vô sinh nam có thể điều trị bằng thay đổi lối sống, thuốc men, phẫu thuật và các can thiệp khác.